zaterdag 6 september 2014

Op zoek naar het geheel


Typografie blijft aantrekkelijk voor me. Dat wilde ik ontdekken binnen het borduren.
Het moet uiterst strak, elk steekje moet precies goed. De richting van de steek is heel belangrijk voor de uitstraling van de letter. Daarnaast heb je zoals bij elk vlak spatiëring en de plaats en verdeling op het vlak.
 



 

Wandelmerk stroomt


Wandelmerkjes mogen dan statisch zijn, de tocht die zij aangeven, is dat allerminst.
Niet alleen meandert hier een stroompje door het wandelmerkje, de invulling van de twee vlakken kent een dynamische structuur.
Het was heerlijk om deze te maken.

Wandelmerk bladschip

 
Bladschip in een wandelmerkje

Negen wandelmerkjes




En toen voltrok zich een wonder.
Op een zonnige lentedag ontmoette ik een mooie, lieve man, een prachtig mens bovendien.
Sindsdien gaan we samen, al heel wat kilometers, in liefde en verbondenheid onze levensroute.
Dit werk, deze negen wandelmerkjes, zijn voor hem, Fenno Meijer.
Geen enkele is hetzelfde, sommige zijn zelf heel verschillend van de anderen. En toch horen ze bij elkaar.

In november 2012 schreef ik in de Cirkel is rond

bijna een jaar later
de cirkel rond
geen einde
noch een begin

tekent zich
steeds duidelijker
een pad af

soms in verdrietige mist gehuld
meestentijds in verwondering
in warme liefde

een prachtig nieuw perspectief
steeds weer anders
steeds opnieuw

dank je Fenno, voor zoveel moois




Wandelmerkjes

 
 
Rood-witte merkjes geven in Nederland en andere delen van Europa Lange AfstandsWandelpaden aan. Omdat mijn leven zo overduidelijk zijn eigen route volgde, besloot ik zelf wandelmerkjes te vervaardigen. Op verschillende manieren komen ze in mijn werk voor.
 


Bladschip



Het bladschip heb ik in 2008 getekend toen ik op reis was in Noorwegen.
Het trof mij toen hoe de vorm van de boeg van een Vikingschip lijkt op een beukenblad.
Daarom heb ik ze verenigd in één beeld.
Het te borduren vond ik een enorme uitdaging. De vorm moet strak blijven en schaduw en licht moeten subtiel zijn.

 
Werkwijze
 

Plaatsing op het vlak
 

Wijnranken


Wijnranken in de winter.
Geborduurd in grijs, antraciet en zwart.
Mijn eerste borduursel sinds een paar jaren.
Essentieel is de eenvoud in dit beeld.
Zowel in vorm als in kleur.
Let op de verschillende richtingen van de schaduwen van de wijnranken.
Het spelen van de dunne lijntjes, de kabels waar de takken aan groeien in de zomer.
 


ontHullen & ontMoeten


In maart 2012 exposeerden Hanan, mijn dochter, en ik onder de titel ontHullen & ontMoeten.
Hieronder zie je een aantal foto's van fotograaf Harold Teunissen.





 


 
 


 



 
 

Brug



 
ik bouw
een brug
van mijn oude wereld
naar mijn nieuwe leven

 
de pijlers
van mijn bestaan
worden vernieuwd
of ik wil
of niet
het is een feit
 

 
op gepaste tijden
probeer ik uit
of het gestorte beton
stevig genoeg is


 stevig genoeg
om een nieuwe overspanning
te dragen
het is heel spannend
 

adem in
afwachten
voelen
ben ik zeker?
adem uit
verder gaan
of opnieuw beginnen
 
 
ik bouw
al 2 jaren
hoe lang nog?
hoe lang nog
voordat alle delen
aaneengesloten zijn
voordat het een geheel is
ik een geheel ben
 
 

DNA





DNA, de bouwsteen van het leven. Leverancier van bouwplannen voor vele facetten van je lichaam en geest. Een minuscuul kleine bouwsteen, die zelfs na de dood nog informatie kan geven.

In vijf kaders, verschillend van inhoud, maar overeenkomstig in opbouw, bevinden zich breiwerkjes, geschreven teksten en als laatste, het rode jurkje.
Subtiele details, die samen één geheel maken. Ieder vertelt zijn eigen verhaal.

 



Fragile


Je kent het wel, dat plakband waarop staat "fragile". Het wordt geplakt op pakketten die breekbaar zijn. Dus alstublieft voorzichtig vervoeren!
Dat soort plakband heb ik gebreid, maar dan toegepast op mijn kindertijd. De lange zijde is wit plakband met gekleurde letters, de korte zijde diapositief, gekleurde band met witte letters. Op beide banden staat het jurkje tussen de twee woorden in (daar waar op het 'echte' plakband een cocktailglas staat afgebeeld. Aan de achterzijde van het plakband zit heel zacht oranje velours genaaid.
Beide banden plakken om een niet zichtbare doos waarin het jurkje zit. Dit keer vervaardigt van doorzichtig kalkpapier.






Ziekenhuisbed


Het ziekenhuisbed is een moeilijk object. Net als de stoel Staat het voor grote angst en onveiligheid.
Ik heb ook lang getwijfeld dit object te exposeren bij de tentoonstelling. Uiteindelijk heb ik het wel gedaan. Ik ben blij dat ik het gedaan heb, want onder de bezoekers bleek zo'n zelfde ervaring heel herkenbaar. En dus ook de verstrekkende gevolgen ervan. Angst voor pijn, angst om verlaten te worden. Het is universeel.

Het ziekenhuisbed is net als de stoel van ijzerdraad gemaakt. Het staat op net zulke hoge fragiele poten. De spijlen van het bed zijn iel maar hoog. De voor- en achterkant van het bed zijn gemaakt van in elkaar gedraaid ijzerdraad, gevormd in een boog. De matras heeft een kwetsbare uitstraling en is van ultradun papier. Je kunt er bijna doorheen kijken.
In het grote bed ligt het rode jurkje. Uit het jurkje steken twee beentjes, gemaakt van gescheurd bijna wit papier. De beentjes liggen in een kluwen zwart katoenen garen. Het verbeeld het trauma, het inbrengen van een katheter, waardoor ik vastgebonden lag in bed. Bij de expositie lag onder het bed de katheter, uit de verpakking. Onverwerkt verleden.


ik

kind van 3

op eigen benen staan

moederziel allen

ben ik


ze is zo ziek

bang

verdrietig

woest

sterk

en toch zwak

ze heeft pijn


ik

kind van nu

op eigen benen staan

moet ik

Stoel


 
In de therapie kreeg ik de opdracht een symbool voor mijn kindertijd te zoeken. Tijdens het doorkijken van oude foto's zag ik mijzelf in het rode jurkje. Dat leek me een duidelijk beeld. Een jurkje dat staat voor onbevangen, speels, vrij en een meisje. Rood staat voor liefde, maar ook gevaar. Het is, wat we noemen, een warme kleur en toch één die ons waarschuwt.
Vrijwel meteen kwam het beeld van de stoel boven. Ik zag hem helder voor me in vorm en materiaal. Mijn handen gingen razendsnel aan het werk, alsof het buiten mijzelf plaatsvond.
 
De stoel staat symbool voor de onveiligheid in mijn jeugd. Niet dat die extreem was of langdurig, meer de impact die het had op mij. Met name de plotselinge en maandenlange ziekenhuisopname heeft heel lang gevolgen gehad op mijn dagelijkse leven zonder dat ik dat kon verklaren.
De onveiligheid is bijvoorbeeld verbeeld in de zitting. Deze helt steil naar beneden, je moet houvast zoeken, grip houden om niet naar beneden te vallen. Daarnaast is de zitting onregelmatig, op sommige plekken zelfs open.
Kijk ook naar de rugleuning die open is. Dit is geen stoel om achterover te leunen en tot rust te komen. Dit is een stoel om alert te blijven, niet te verslappen, want dan zou je kunnen vallen. En dan val je diep, want de stoelpoten zijn hoog. Dat maakt ook dat ik niet zélf van de stoel kan, zonder hulp van een ander die mij eraf tilt. De stoelpoten zijn lang en dun en onstabiel. Ze staan niet recht onder de zitting, maar nemen ieder een andere positie in. Dat maakt de hele stoel onstabiel en niet betrouwbaar.
 
Het continu alert zijn is een onderdeel van mijn leven, of eigenlijk van mij.
Aan de ene kant maakt me waakzaam, snel gefocust, altijd klaar om direct tot actie over te gaan. Aan de andere kant kan ik me moeilijk ontspannen, zowel mijn spieren als mijn geest.
Het alert zijn werd maximaal getriggerd na de plotselinge dood van Ronald.
 
 

vrijdag 5 september 2014

meisje van 3



Kleine Mieke kwam aan de oppervlakte. Meer en meer bij de therapie die ik volgde, en ook bij de fysiotherapie waar mijn pijnlijke lichaam zoveel baat bij had.
Ze zeggen weleens dat een probleem nooit alleen komt. Als kind van 3 jaar oud heb ik lang in het ziekenhuis gelegen. Dat ging er vroeger anders aan toe dan nu. Als kind moest ik veel alleen, zonder ouders, ondergaan. Zoals ik toen op eigen benen moest staan in een situatie waar ik niet voor gekozen had, moest ik dat nu, als weduwe, als alleenstaande ouder, opnieuw.


meisje van 3

met de nacht
komt het meisje
angstig houdt ze mijn hand vast

dan weer kijkt ze me vragend aan
haar ogen proberen onder woorden te brengen
wat ze zelf niet zeggen kan

dan weer kijkt ze
stoïcijns voor zich uit
doet alsof er niets aan de hand is
ik zou het bijna geloven
als ik niet haar hele lijfje zou voelen trillen
door haar hand
die de mijne vasthoudt

ik slik
ze maakt emoties
in me wakker
die ik zo zorgvuldig
opgeborgen had

ik wil ze niet voelen
wil me groot houden
voor dat meisje
ik moet haar toch beschermen

ik kijk haar aan
tranen staan in mijn ogen
ze glimlacht
en knijpt, heel kort, bemoedigend
in mijn hand

zij is ik
ik ben haar

wie ben ik?




 
Kleine Mieke mag veilig bij me staan
 

Schors


In mijn eerste jaren als weduwe heb ik ontzettend veel gewandeld. In beweging blijven was essentieel voor mij. Mijn lichaam deed me erg veel pijn. Emoties gaan in je spieren zitten. De grote hoeveelheden cortisol en adrenaline in mijn bloed zorgden voor onrust, zowel geestelijk als lichamelijk.
Tijdens die wandelingen heb veel natuurschatten mee naar huis genomen. Veertjes, steentjes, kastanjes etc. en hout, waaronder deze schors. En ik wist meteen toen ik hem zag, deze ga ik breien.

Het mooie van deze schors vind ik zijn vorm, open en gesloten, buiten- en binnenkant. Er is verschil in textuur tussen buiten- en binnenkant. Het verschil in lichtval, binnen en buiten. Wat deze schor bijzonder maakte was de snede die het geheel doorklieft. Een schone rechte zaagsnede.
Het proces was redelijk eenvoudig: ik breide 2-dimensionaal en "kneedde" de vorm 3-dimensionaal.
De binnenkant werd donkergrijs, de buitenkant gebroken wit, zodat je door het witte het donkere kunt zien. De 'tekening' van de buitenkant van de schors wilde ik ook grillig, maar esthetisch. Net als bij het Hart en de Ribbenkast heb ik schakeringen van rood en wit gebruikt voor de gebreide applicaties.

Een schors die niet meer om een boom zit droogt uit. Dat proces kun je zien voltrekken: de schors rolt steeds meer op, keert zich in zichzelf. Door de snee voltrok dit proces zich in de afzonderlijke delen in een andere snelheid. Zo was/is het ook in ons gezin, de tijd met Ronald samen, en de tijd zonder Ronald, alsof het verschillende dimensies zijn in één en hetzelfde leven.